اهميت بيت المقدس
بيت المقدس به دلايل متعددى، براى مسلمانان و جهان اسلام از قداست و اهميت ويژه اى برخوردار است:
يكم. فلسطين، سرزمينى است كه در آن اولين قبله مسلمين، دومين مسجد اسلام، سومين حرم شريف (بعد از مكّه و مدينه) قرار دارد و بنا به فرموده امام على(ع) يكى از چهار قصر بهشتى در دنيا (مسجدالحرام، مسجد النبى(ص)، مسجد بيتالمقدس و مسجد كوفه) است. اين شهر به يكسان براى پيروان هر سه دين ابراهيمى، مقدس است و قبله امتهاى پيشين نيز بوده است.دايرة المعارف تشيع، ج 3، ص 558. در سيزده سال اول بعثت - كه پيامبر(ص) در مكّه زندگى مىكردند - و نيز تا هفده ماه بعد از هجرت به مدينه، آن حضرت و مسلمانان به سوى مسجدالاقصى نماز مىگزاردند.
دوم. مسجدالاقصى از جهت ديگرى هم براى مسلمانان حائز اهميت است و آن، قداست و اهميت اسراء و معراج پيامبر اكرم(ص) است كه از مسجدالحرام به قصد مسجدالاقصى و از آنجا به آسمانها صورت پذيرفت. قرآن كريم در اين باره مىفرمايد: (سُبْحانَ الَّذِى أَسْرى بِعَبْدِهِ لَيْلاً مِنَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ إِلَى الْمَسْجِدِ الْأَقْصَى الَّذِى بارَكْنا حَوْلَهُ)؛اسراء (17)، آيه 1. «پاك و منزه است خداى كه بندهاش را در يك شب از مسجدالحرام به مسجدالاقصى - كه گرداگردش را پربركت ساختيم - برد، تا آيات خود را به او نشان دهيم ...». جمله «باركنا حوله» بيانگر اين مطلب است كه مسجدالاقصى، علاوه بر اينكه خود سرزمين مقدس است، اطراف آن نيز سرزمين مبارك و پربركتى از نظر مادى و معنوى است. اين سرزمين مقدس در طول تاريخ كانون پيامبران بزرگ خدا و خاستگاه نور توحيد و خداپرستى بوده است.تفسير نمونه، ج 12، ص 10. از حضرت امام صادق(ع) نقل شده است: «مسجدالاقصى يكى از مهمترين مساجد اسلام است و عبادت در آن فضيلت بسيار دارد».ر.ك: فصلنامه حضور، ش 40، بهار 1381، ص 111.
سوم. در شهر بيت المقدس، علاوه بر مسجدالاقصى، 36 مسجد ديگر وجود دارد كه 29 مسجد در داخل شهر و 7 مسجد نيز در خارج از بافت قديمى و در حومه شهر قرار دارد. علاوه بر آن، مقبرهها و زيارتگاههاى بسيارى از رهبران بزرگ اسلام و اصحاب پيامبر اكرم(ص) در اين شهر واقع است.همان، ص 112.
چهارم. افزون بر مسأله قداست و پايگاه ممتاز بيتالمقدس و اين سرزمين در منابع اصيل اسلامى، آنچه كه در شرايط كنونى مسأله فلسطين را براى جهان اسلام از اهميت ويژهاى برخوردار نموده، موضوع اشغال آن به وسيله صهيونيسم و استكبار جهانى و رويارويى جهان غرب با جهان اسلام است. به گونهاى كه اشغال فلسطين، هرگز اشغال يك سرزمين و يك كشور نيست؛ بلكه ايجاد يك كانون استعمارى ضداسلامى - آنهم در قلب جهان اسلام - در جهت نابودى جهان اسلام و جلوگيرى از شكلگيرى مجدد تمدن اسلامى است. از اين رو قضيه فلسطين علاوه بر بعد دينى، با استقلال، امنيت و منافع ملى ساير كشورهاى اسلامى نيز شديداً در ارتباط است. اين واقعيتى است كه هم از آرمانها، اصول و برنامههاى نژادپرستانه و توسعه طلبانه رژيم صهيونيستى (شعار گسترش اسرائيل از نيل تا فرات و ادعاى تصاحب بسيارى از اماكن اسلامى) و هم از نظر تاريخى و عملكرد آن رژيم در قبال مردم فلسطين و كشورهاى همجوار آن و بالاخره جهان اسلام، به خوبى قابل اثبات است. بنابراين اسرائيل براى كشورهاى منطقه و جهان اسلام تهديدى بسيار جدّى است. مهمترين اين تهديدها عبارت است از:
1-4. تهديدهاى ناشى از فعاليتهاى نظامى؛
2-4. تهديدهاى ناشى از حضور سياسى؛
3-4. نقش عملكرد اقتصادى اسرائيل در منطقه؛
4-4. انرژى و مسائل مترتب بر آن؛
5-4. محيط زيست و منابع طبيعى.ر.ك، سيدحسين موسوى، تهديدهاى جديد امنيتى اسرائيل در منطقه خاورميانه، مجله مطالعات منطقهاى، ش 8.
اسرائيل تاكنون خود را - مقيّد به معاهدات بينالمللى - كه درباره منع توليد و استفاده از سلاحهاى هستهاى و كشتار جمعى، منعقد شده، نكرده است. اسرائيل ششمين قدرت هستهاى جهان است و برابر بعضى گزارشها، اين كشور حدود 180 تا 200 كلاهك هستهاى در اختيار دارد. تسليحات تهاجمى و اتمى اسرائيل با توجه به شمار جمعيتش، 150 برابر تسليحات دفاعى اعراب است. غرب شديداً اسرائيل را پايگاه خط مقدم و حامى منافع مختلف خود مىداند. و برترى و تسلط اسرائيل را بر منطقه و جهان اسلام خواستار است.
شهيد مطهرى در مورد اهميت قضيه فلسطين مىگويد: «اگر پيغمبر اسلام(ص) زنده مىبود امروز چه مىكرد؟ درباره چه مسألهاى مىانديشيد؟ و الله و بالله! قسم مىخورم كه پيغمبر اكرم(ص) در قبر مقدسش امروز از يهود مىلرزد ... اين يهوديانى كه شما امروز اسمشان را مىشنويد - موشه دايان، زلى اشكول، گلداماير - آخر ببينيد از كجاى دنيا آمدهاند؟ مدعى هستند كه اين سرزمين، سرزمين ما است ... هدف مگر تنها همين است كه يك دولت كوچك در آنجا تشكيل شود؟ ... او مىداند كه يك دولت كوچك بالاخره نمىتواند آنجا زندگى كند؛ يك اسرائيل بزرگ كه دامنهاش از اين طرف شايد ايران خودمان هم كشيده شود. به قول عبدالرحمن فرامرزى: اين اسرائيل كه من مىشناسم، فردا ادعاى شيراز را هم مىكند و مىگويد: شاعرهاى خود شما هميشه در اشعارشان اسم شيراز را گذاشتهاند «ملك سليمان». هر چه بگويى آقا! آن تشبيه است، مىگويد: سند از اين هم بهتر مىخواهيد؟ مگر ادعاى خيبر را كه نزديك مدينه است، ندارند؟ مگر «روزولت» (رئيس جمهور آمريكا) به پادشاه وقت عربستان سعودى پيشنهاد نداد كه شما بياييد اين شهر را به اينها بفروشيد؟
مگر اينها ادعاى عراق و سرزمينهاى مقدس شما را ندارند؟ و الله و بالله! ما در برابر اين قضيه مسؤوليم. به خدا قسم! مسؤوليت داريم ... و الله! قضيهاى كه دل پيغمبر اكرم(ص) را امروز خون كرده است، اين قضيه است ... [امروز] اگر [امام ]حسين بن على(ع) بود مىگفت: اگر مىخواهى براى من عزاداى كنى، براى من سينه و زنجير بزنى؛ شعار امروز تو بايد فلسطين باشد. شمر امروز موشه دايان است. شمر هزار و سيصد سال پيش مرد، شمر امروز را بشناس ...»شهيد مطهرى، حماسه حسينى، ج 1، سخنرانى استاد در عاشوراى 1390 (1348 شمسى)..
علاوه بر اين «مسأله فلسطين، تنها يك مسأله اسلامى نيست؛ بلكه مسألهاى انسانى و بشرى است و هر كس مىتواند با تكيه بر ارزشها و مبانى انسانى، در مورد فاجعه فلسطين قضاوت كند و واكنش نشان دهد»بيانات مقام معظم رهبرى در خطبه دوم نماز جمعه (16/1/81)..جهت مطالعه بيشتر ر.ك: ديپلماسى پنهان اسرائيل در كشورهاى عربى، امين مصطفى، ترجمه محمدجعفر سعديان؛
ارتباط صهيونيستى، آلفرد.م.ليليانتال، ترجمه سيدابوالقاسم حسينى (ژرفا)، نشر پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامى، چاپ اول، پاييز 1379.
روز قدس
در اولين ماه رمضان، پس از پيروزى انقلاب، امام خمينى(ره) - كه از ابتداى قيام، عليه رژيم پهلوى و آمريكا از آزادى فلسطين و مردمش دفاع مىكردند - آخرين جمعه ماه رمضان را به عنوان روز قدس اعلام كردند تا مسلمانان، آزادگان و مستضعفان جهان، در اين روز نداى آزادى قدس را عليه مستكبران سر دهند و با تظاهرات و راهپيمايى و هر گونه اقدام ممكن، به جهاد برخيزند. اين اقدام مهم و تاريخى حضرت امام(ره) اولاً براى زنده نگه داشتن مسأله فلسطين و جلب توجه مسلمين و دولتهاى اسلامى به خطر صهيونيسم بود و ثانياً عكس العمل ناشى از بصيرت و غيرت اسلامى، در برابر خيانتهاى سازشكارانه برخى دولتهاى عربى مانند انور سادات بود. دولت مصر يكى از كشورهاى پشتيبان فلسطين بود و به همراهى سوريه، ساليان سال به جنگ و ستيز با صهيونيستها مىپرداخت؛ اما بعداً به ابتكار و حمايت آمريكا، در سال 1978 به انور سادات، رئيس جمهور وقت مصر به طور يكجانه در كمپ ديويد آمريكا صلحى رابا صهيونيستها به امضا رساند و نه تنها عملاً مصر را از گردونه درگيرى با دشمن صهيونيستى خارج كرد؛ بلكه بهانه خوبى براى ساير دولتهاى كشورهاى اسلامى در سستى و بى تفاوتى نسبت به مسأله مردم مظلوم فلسطين شد. خداوند سبحان خروج مصر را به واسطه پيروزى انقلاب اسلامى در ايران به رهبرى امام خمينى جبران فرمودند. امام در 16 مرداد 1358 در پيام مهمى براى اعلام روز قدس، فرمود:
«من در طى ساليان دراز خطر اسرائيل غاصب را گوشزد مسلمين نمودم كه اكنون اين روزها به حملات وحشيانه خود به برادران و خواهران فلسطينى شدت بخشيده است و به ويژه در جنوب لبنان به قصد نابودى مبارزان فلسطيى پياپى خانه و كاشانه ايشان را بمباران مىكند. من از عموم مسلمانان جهان و دولتهاى اسلامى، مىخواهم كه براى كوتاه كرده دست اين غاصب و پشتيبانان آنان به هم بپيوندند و جميع مسلمانان جهان را دعوت مىكنم آخرين جمعه ماه مبارك رمضان را - كه از ايام قدر است و مىتواند تعيين كننده سرنوشت مردم فلسطين نيز باشد - به عنوان روز قدس انتخاب و طى مراسمى همبستگى بينالمللى مسلمانان را در حمايت از حقوق قانونى مردم مسلمان اعلام نمايند. از خداوند پيروزى مسلمانان را بر اهل كفر خواستارم».صحيفه نور، ج 8، ص 229.
و در پيام ديگرى مىفرمايد:
«روز قدس يك روز جهانى است، روزى نيست كه فقط اختصاصى به قدس داشته باشد روز مقابله مستضعفين با مستكبرين است. روز مقابله ملتهايى است كه در زير فشار ظلم آمريكا و غيرآمريكا بودند ... روزى است كه بايد مستضعفين مجهز بشوند در مقابل مستكبرين و دماغ مستكبرين را به خاك بمالند ... روز قدس روز اسلام است، روز قدس، روزى است كه اسلام را بايد احيا كرد و احيا بكنيم و قوانين اسلام در ممالك اسلامى اجرا بشود. روز قدس روزى است كه بايد به همه ابر قدرتها هشدار بدهيم كه اسلام ديگر تحت سيطره شما - به واسطه عمال خبيث شما - واقع نخواهد شد. روز قدس، روز حيات اسلام است. بايد مسلمين به هوش بيايند، بايد بفهمند قدرتى را كه مسلمين دارند، قدرتهاى مادى، قدرتهاى معنوى مسلمين - كه يك ميليارد جمعيت هستند و پشتوانه خدايى دارند و اسلام پشتوانه آنها است و ايمان پشتوانه آنهاست - از چه بايد بترسند؟ ... اسلام دين خدا است و بايد در همه اقطار، اسلام پيشروى كند. روز قدس، اعلام يك همچو مطلبى است. اعلام اين مطلب است كه مسلمين به پيش؛ براى پيشرفت در همه اقطار عالم. روز قدس فقط روز فلسطين نيست، روز اسلام است، روز حكومت اسلامى است. روزى است كه بايد جمهورى اسلامى در سرتاسر كشورها، بيرقش افراشته شود. روزى است كه بايد به ابرقدرتها فهماند كه ديگر آنها نمىتوانند در مالك اسلامى پيشروى كنند. من روز قدس را روز اسلام و روز رسول اكرم مىدانم. روزى است كه بايد ما، تمام قواى خودمان را مجهز كنيم و مسلمين از آن انزوايى كه آنها را كشانده بودند، خارج شوند و با تمام قدرت و قوت در مقابل اجانب بايستند ...»همان، ج 5، ص 286..
دستاوردها
اعلام روز جهانى قدس از سوى حضرت امام(ره) و گسترش اين مسأله به ساير كشورهاى اسلامى، فلسطين را از مسألهاى داخلى بودن، خارج و آن را به عنوان يكى از مهمترين مسائل جهان اسلام، تبديل كرد. اين مسأله باعث آگاهى، بيدارى و اتحاد جهان اسلام، در قبال اهداف شوم آمريكا و صهيونيسم بينالملل شد و افكار عمومى جهان اسلام را به كانون اين توطئهها، سوق داد.
اين موضوع و اهتمام حضرت امام(ره) به موضوع فلسطين، در داخل آن كشور نيز داراى تأثيرات بسيار ارزندهاى بود؛ پس از دهههاى 50 تا 70 - كه اسلام از صحنه فلسطين خارج بود - مجدداً مسأله فلسطين به مركزيت نهضت اسلامى معاصر منتقل شد و با اين پشتوانه جديد، به مقابله با پديده اسرائيل رفت.شقاقى، فتحى ابراهيم، انتفاضه و طرح اسلامى معاصر، تهران، انتشارات بينالمللى الهدى، 1371، ص 4.
از اين به بعد اصول جهاد، شهادت و فداكارى در راه هدف - كه نمادهاى شيعيان و شعارهاى انقلاب ايران بود - به عنوان اصول اساسى جهاد اسلامى فلسطين مطرح شد. شيخ عبدالعزيز عوده مىگويد: «انقلاب خمينى(ره) مهمترين و جديدترين تلاش در بيدارسازى اسلامى، براى اتحاد ملتهاى مسلمان بود». او مىگويد: «ايران تنها كشورى بود كه واقعاً بر روى مسأله فلسطين متمركز شد».كديور، جميله، رويارويى انقلاب اسلامى ايران و آمريكا، انتشارات اطلاعات، 1374، ص 114.
جهاد اسلامى فلسطين اعلام كرد: «مسأله فلسطين يك مسأله اسلامى است، نه يك مسأله ملى كه تنها مربوط به فلسطينيان باشد و يا يك مسأله عربى كه فقط به اعراب ارتباط داشته باشد. اين مسأله، مسأله جهان اسلام است».همان.
احياى اسلام اصيل و اقبال مردم فلسطين به طرف آن، شكلگيرى گروههاى مبارز فلسطين با تكيه بر آموزههاى اصيل اسلامى، گسترش روز افزون انتفاضه و در پى آن ايجاد وحشت و ناامنى براى اشغالگران متجاوز، به چالش كشاندن سياستهاى رژيم صهيونيستى و ... از ديگر نتايج اين موضوع مهم است.
نويسنده : عليرضا محمدي
Mohammadi@porseman.org
نظرات شما عزیزان: